Sztuczna inteligencja zrewolucjonizowała już wiele branż, ale świat badań naukowych wciąż czekał na prawdziwy przełom. Chociaż ogólne modele AI są potężne, często brakuje im specjalistycznej wiedzy niezbędnej do głębokich dociekań naukowych. I tu na scenę wkracza Intern-S1, nowy multimodalny model fundamentalny, który ma za zadanie wypełnić tę lukę i zapoczątkować nową erę odkryć. Opracowany przez Shanghai AI Laboratory, Intern-S1 to nie tylko kolejny duży model językowy. To wyspecjalizowany generalista, zaprojektowany od podstaw do rozumienia i przetwarzania złożonych danych naukowych w różnych formatach – od tekstu i obrazów po dane szeregów czasowych. ...

W świecie sztucznej inteligencji, uczenie ciągłe (Continual Learning) jest jednym z największych wyzwań. Chodzi o to, aby modele AI mogły uczyć się nowych rzeczy w sposób sekwencyjny, bez zapominania tego, czego nauczyły się wcześniej. To kluczowa umiejętność, która przybliża nas do stworzenia prawdziwie inteligentnych systemów, zdolnych do adaptacji w dynamicznie zmieniającym się świecie. Niestety, tradycyjne sieci neuronowe cierpią na tzw. katastrofalne zapominanie (catastrophic forgetting). Gdy uczą się nowego zadania, mają tendencję do nadpisywania wiedzy zdobytej przy poprzednich zadaniach. Publikacja “Monte Carlo Functional Regularisation for Continual Learning” (arXiv:2508.13006) autorstwa Pengcheng Hao, Menghao Waiyan William Zhu i Ercan Engin Kuruoglu, przedstawia nowatorskie podejście do tego problemu. ...

Jesteśmy w środku gorączki złota AI, a firmy inwestują miliardy w budowę coraz bardziej inteligentnych modeli. Ostatnim, kluczowym krokiem w tym procesie jest często Uczenie przez Wzmacnianie (RL), czyli „szkoła wyższa”, w której agent AI uczy się mistrzowskiego wykonywania złożonych zadań metodą prób i błędów. Jednak ten proces trenowania na skalę przemysłową nękany jest przez dwa paraliżujące problemy: druzgocącą nieefektywność i irytującą złożoność. To tak, jakby próbować prowadzić nowoczesną fabrykę, w której połowa maszyn jest zawsze bezczynna, a każdy nowy produkt wymaga całkowitej rekonfiguracji linii montażowej. ...

Współczesne systemy oparte na uczeniu maszynowym (ML) są wszechobecne, od oceny zdolności kredytowej po wykrywanie oszustw. Panuje przekonanie, że im więcej danych, tym lepszy model. Jednak to “datocentryczne” podejście stoi w bezpośredniej sprzeczności z fundamentalną zasadą prawną: minimalizacją danych (DM). Zasada ta, zapisana w kluczowych regulacjach, takich jak RODO (GDPR) w Europie i CPRA w Kalifornii, nakazuje, aby zbierać i przetwarzać tylko te dane osobowe, które są “adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane”. ...

Wyobraź sobie, że uczysz się grać w szachy. Opanowujesz wszystkie zasady, strategie, otwarcia. Stajesz się całkiem dobrym graczem. A teraz ktoś wprowadza nową figurę z zupełnie nowymi zasadami poruszania się. Czy ucząc się grać z tą nową figurą, zapominasz, jak poruszać się pionkiem czy skoczkiem? Oczywiście, że nie. Twój mózg potrafi integrować nową wiedzę, nie tracąc tej już nabytej. Niestety, dla wielu systemów sztucznej inteligencji jest to ogromne wyzwanie, znane jako “katastroficzne zapominanie”. ...

W erze Big Data, dane stały się najcenniejszym zasobem organizacji. Jednak dostęp do nich często ograniczony jest przez barierę techniczną – konieczność posługiwania się językami zapytań, takimi jak SQL. Od lat marzeniem analityków i inżynierów jest stworzenie systemu, który pozwoliłby na “rozmowę” z bazą danych w naturalnym języku. Systemy Text-to-SQL mają realizować tę wizję, jednak ich droga jest wyboista. Starsze modele, choć obiecujące, często zawodziły w starciu z realnym światem: były “kruche”, nie radziły sobie z nieznanymi schematami baz danych i wymagały kosztownego dostrajania do każdej nowej dziedziny. ...

W erze, w której Duże Modele Językowe (LLM), takie jak GPT-4 czy Llama, zdają się rozumieć świat, wciąż istnieje fundamentalne wyzwanie: jak skutecznie i efektywnie je uczyć? Standardową metodą jest Dostrajanie Nadzorowane (Supervised Fine-Tuning, SFT), które polega na “dokarmianiu” modelu tysiącami przykładów poprawnych odpowiedzi. Jednak, jak wskazuje przełomowa publikacja “On the Generalization of SFT: A Reinforcement Learning Perspective with Reward Rectification” (arXiv:2508.05629), SFT ma ukrytą wadę, która ogranicza jego prawdziwy potencjał. ...

W świecie, w którym roboty i systemy AI coraz częściej uczą się poprzez obserwację i interakcję z ludźmi, kluczowym wyzwaniem pozostaje efektywność tego procesu. Tradycyjne metody uczenia się przez naśladowanie (Imitation Learning) często wymagają od ludzkiego nauczyciela ciągłego nadzoru i korygowania błędów, co jest czasochłonne i kosztowne. Zespół naukowców z Jelle Luijkx na czele proponuje przełomowe rozwiązanie w swojej najnowszej publikacji zatytułowanej “ASkDAgger: Active Skill-level Data Aggregation for Interactive Imitation Learning”. ...

Czy komputery mogą nauczyć się “słyszeć” rytm w strumieniu danych, podobnie jak my słyszymy rytm w muzyce? I czy dzięki tej umiejętności mogą lepiej chronić nas przed awariami, oszustwami finansowymi czy problemami zdrowotnymi? Na te pytania próbuje odpowiedzieć nowa praca naukowa zatytułowana “CaPulse: Wykrywanie anomalii poprzez dostrajanie się do przyczynowych rytmów szeregów czasowych”. Problem z Anomaliami Żyjemy w świecie danych. Od bicia naszych serc, przez wahania na giełdzie, po zużycie energii w inteligentnym mieście – wszystko to są szeregi czasowe, czyli dane zbierane w regularnych odstępach czasu. W tych danych często czają się anomalie: dziwne, nieoczekiwane zdarzenia, które mogą sygnalizować problem. Może to być nagła arytmia serca, podejrzana transakcja bankowa czy zbliżająca się awaria silnika w fabryce. ...