Czy maszyna może samodzielnie odkryć prawo fizyczne — tak jak Newton, ale bez jabłka i bez równania na kartce? W czerwcu 2025 opublikowano nową pracę opisującą metodę o nazwie H‑FEX (Hamiltonian Finite Expression), która to właśnie robi. Nie tylko przewiduje zachowanie systemu, ale sama tworzy matematyczny wzór, który opisuje jego dynamikę. Co ważne: wzór, który rozumie człowiek. To przykład tzw. symbolicznego uczenia się, które coraz częściej konkuruje z czarnymi skrzynkami — sieciami neuronowymi, które działają, ale nie dają nam odpowiedzi na pytanie “dlaczego?”. ...

Wyobraź sobie, że musisz wybrać najlepszy wariant reklamy, lecz za każdym razem dowiadujesz się tylko, ilu użytkowników akurat w niego kliknęło. To właśnie jest wyzwanie uczenia bandytowego – uczy się ono, balansując między eksploracją a eksploatacją, aby jak najszybciej odkryć zwycięzcę. W świecie, gdzie każda próba kosztuje – od budżetu reklamowego po czas pacjenta w eksperymentalnej terapii – bandytowe algorytmy potrafią znacznie przyspieszyć podejmowanie optymalnych decyzji. Rozwiązania bandytowe bywają jednak zaskakująco trudne do teoretycznej oceny! ...